De historie van het kerstpakket
Het kerstpakket stamt uit het begin van de 19e eeuw, toen het bewaren van voedsel in de lange wintermaanden nog niet zo eenvoudig was. In sommige streken was het bij de boerenbevolking de gewoonte om mensen, die langs de deur kwamen bij de boer en zijn gezin om hen een zalig Kerstfeest te wensen, eten en drinken aan te bieden. Ook de knechten en de meiden kregen dan bijvoorbeeld warme chocolademelk of brood, gebakken met rozijnen en amandelspijs.
Het personeel dat bij het boerengezin inwoonde, mocht op Tweede Kerstdag naar huis om het kerstfeest met hun eigen familie te vieren. Niet alleen hadden zij dan even vrij van het werken op het land, ook kregen ze een mand mee met allerlei lekkere en nuttige zaken voor de gehele familie thuis. Dat maakte het samenzijn met Kerstmis extra feestelijk en werd ook gezien als een blijk van waardering voor het verrichte werk.
Uit dit gebruik is de traditie ontstaan, zoals we die heden ten dage kennen; de werkgever geeft zijn medewerkers een geschenkpakket om het kerstfeest voor het hele gezin extra feestelijk te maken.
Andere ambachtslieden namen deze traditie over: hun personeel en leerlingen kregen ook een traktatie mee naar huis met Kerstmis, waar het hele gezin in kon delen. Meestal in de vorm van voedsel en drank, maar steeds vaker in de vorm van kleine presentjes. Later deden bedrijven en organisaties hetzelfde voor hun medewerkers. Ook b.v. werknemers of militairen die tijdens Kerstmis in het buitenland verbleven, ontvingen een kerstpakket. Toen Nederlands-Indië nog een Nederlandse kolonie was, zond Nederland kerstpakketten naar Batavia, voor de aldaar gelegerde soldaten en zelfs naar de diepe binnenlanden van Sumatra. Men was van mening dat elke Nederlander met de kerstdagen een pakje moest krijgen.
De laatste jaren is het voor veel werkgevers gebruikelijk een pakket door een extern bedrijf samen te laten stellen. Dit leidt tevens tot zogenoemde ‘thema-pakketten’: kerstpakketten met geschenken in een bepaald thema. Soms zelfs met een bepaalde boodschap van de werkgever aan zijn medewerkers. Voorbeelden hiervan zijn Italiaanse pakketten (enkele producten uit Italië afkomstig), een duurzaam pakket met een energiezuinig non food item of met biologische producten of bijvoorbeeld een specifiek ontbijtpakket. Naast thema-pakketten zijn de laatste jaren ook eigenkeuze-concepten ontstaan. Dit zijn concepten waarbij medewerkers zelf, meestal via Internet, een geschenk- of kerstpakket mogen uitzoeken. Ook worden goede doelen steeds vaker betrokken bij de aankoop van het kerstpakket. Relatiepakketen zijn tevens in opkomst en dit zijn pakketten die aan relaties van bedrijven worden verstrekt om de onderlinge band te verstevigen.